Archiwum

Radosław Szczawiński - Przemytnik pisarzem

0 Dislike0
Gwiazdka nieaktywnaGwiazdka nieaktywnaGwiazdka nieaktywnaGwiazdka nieaktywnaGwiazdka nieaktywna
 

Życiorys Sergiusza Piaseckiego, autora "Kochanka Wielkiej Niedźwiedzicy’’, jest tak samo fascynujący jak losy bohaterów jego powieści. Postać autora,  jak na literata jest wyjątkowa. Był szpiegiem, przemytnikiem  i żołnierzem.    

Sergiusz Piasecki był nieślubnym dzieckiem zubożałego szlachcica  Michała Piaseckiego i Białorusinki Kładwii Kułakowicz. Wychowany został przez macochę Filomenę Gruszewską. W domu jego posługiwano się wyłączenie językiem rosyjskim. W wieku kilkunastu lat trafił  do więzienia z powodu bójki w szkole uciekł od niego i trafił do Moskwy, gdzie widział rewolucje  bolszewicką i śmierć swoich kolegów. Wtedy to stał się wrogiem bolszewików. Pod wpływem wydarzeń tych wydarzeń Piasecki po wyjeździe do Mińska związał się z białoruskimi oddziałami anty - bolszewickimi,    jednak  oddziały te zostały rozbite. Po rozbiciu tych oddziałów postanowił zaciągnąć się do Polskiej Dywizji  Litewsko- Białoruskiej, która przebywał w rejonach Mińska. W okresie późniejszym brał udział w bitwie warszawskiej w 1920 roku.                                

Po odejściu z armii Piasecki był człowiekiem bez żadnych perspektyw. Nie posiadał wyuczonego zawodu  lub majątku, z którego mógłby się utrzymywać, postanowił nawiązać współprace z II  Oddziałem Sztabu Generalnego, czyli  wydziałem wywiadu polskiego skierowanego do działania na kierunku rosyjskim. Wywiad cenił jego umiejętności językowe (znajomość języka rosyjskiego i białoruskiego) oraz dobrą orientacje terenową. W pracy wykazywał się odwagą i skutecznością. Obsługiwał wiele placówek terenowych w ZSRR. Prócz pracy wywiadowczej zajmował się  przemytem np. kokainy, którą używał osobiście.  Praca wywiadowcza przyniosła mu stopień podporucznika, jednak wkrótce   został usunięty  z wywiadu   ze względu na swoje uzależnienie od narkotyków.               

Ponownie stał się człowiekiem bez zajęcia. Chciał zostać żołnierzem Legii Cudzoziemskiej, lecz nie został do niej przyjęty. Uzależniony od narkotyków, wrócił na drogę przestępstw, dokonując napadu na dwóch żydowskich kupców w rejonie wileńskim. Został skazany na karę śmierci, którą, zamieniono mu ze względu na zasługi na pietnaście  lat więzienia. Pierwotnie wyrok odbywał w wiezieniu w Lidzie, następnie, ze względu na wstrzymanie buntów, przeniesiono go do wiezienia na Świętym Krzyżu, najcięższym wiezieniu ówczesnej Polski. Przebywając w tym zakładzie karnym rozpoczął pisać powieść ,,Kochanek Wielkiej Niedźwiedzicy’’. Został wtedy dostrzeżony przez Melchiora Wańkowicza, który pisząc artykuł o polskim pograniczu otrzymał dwa bruliony notatek zapisanych przez Piaseckiego, wówczas rozpoczęła się znajomość obojga pisarzy. Wańkowicz rozsławił twórczość Piaseckiego stając się jego wydawcą. W 1937 roku prezydent Ignacy Mościcki ułaskawił Sergiusza Piaseckiego. Zwolniony z więzienia znalazł się w Zakopanem, gdzie zaprzyjaźnił się Stanisławem Ignacym Witkiewiczem, który wielokrotnie go portretował.

Po wybuchu II wojny światowej nawiązał współpracę ze Związkiem Walki Zbrojnej. Dowodził odziałem likwidacyjnym, konfidentów i zdrajców. Zlikwidował Czesława Ancerewicza redaktora gadzinowego periodyku ,,Gościa Codziennego”. Po wojnie w 1946 roku wyemigrował przez Włochy do Anglii, gdzie zmarł w 1964 roku. Wszystkie jego utwory były w PRL usunięte z oficjalnego obiegu do końca istnienia komunistycznego państwa. Powieść ,,Kochanek Wielkiej Niedźwiedzicy’’ rozgrywa się w latach dwudziestych na pograniczu Polski i ZSRR na obszarze dzisiejszej Białorusi. Z więzienia wychodzi główny    bohater Jozef Trofika czeka na niego główny kolega z celi Władek Piasecki. Po hucznym powitaniu Józef zapoznaje się z nową sytuacją. Okazuje się, że utracił wysoką pozycję w przemytniczym środowisku na rzecz klanu Alińczuków. W tym samym czasie trwają przygotowania do zaręczyn siostry Józka z Alfredem Alińczukiem, na który Józef się nie zgadza. W krótkim czasie, razem z Władkiem, tworzą własną grupę przemytniczą, ale dwie pierwsze wyprawy kończą się fiaskiem. Dopiero trzecia wyprawa zorganizowana przez starego Alińczuka kończy się sukcesem. Władek planuje zemstę.                        

Tak wygląda zarys fabuły ksiązki. Dzieło zawiera wiele wątków autobiograficznych np. nazwisko jednego z przemytników. Pomimo, że ksiązka nie mogła się ukazać w PRL ze względu na wątki dotyczące ZSRR, stworzono na jej podstawie scenariusz filmowy. Scenariusz bazował na luźnych watkach książki. Film zatytułowany został jako ,,Przemytnicy”. Reżyserii podjął się Włodzimierz Olszewski. Film miał swoja premierę 30 września 1985 roku. Akcja zaczyna się w małym miasteczku w Karpatach, gdzie przemytnicy przekradają się do Rumunii. W tym miejscu zmieniono wątek Rosji Radzieckiej na Rumunię ze względu na cenzurę, która wolała widzieć przemyt z tego kraju niż, z ZSRR. W kolejnych scenach filmu można zobaczyć rumuńskich żołnierzy, w dobrze odwzorowanych mundurach z epoki koloru grantowego z charakterystycznymi czapkami zwanymi w języku rumuńskim capela. Mocnym argumentem filmu są sceny potyczek z polską strażą graniczną, które są dość realistyczne w porównaniu do wysoko budżetowych filmów sensacyjnych obecnego filmu polskiego. W rolach głównych wystąpili Janusz Gajos, który wcielił się w Józefa Trofika, Janusz Łomża jako Władek Piasecki i Henryk Bista grający starego Alińczuka. Oceniając film można zaryzykować twierdzenie, że dużo stracił on na wartości odchodząc od oryginału książki, chociażby na opisach przyrody Białorusi, które zstąpiono Karpatami lub widokami Krakowa.

 



Wybrana twórczość literacka Sergiusza Piaseckiego:                   

Piąty Etap, Warszawa 1938.
Kochanek Wielkiej Niedźwiedzicy, Warszawa 1937.                            
Sto pytań pod adresem "obecnej” Warszawy.           
7 pigułek lucyfera, Londyn 1948.              
Zapiski oficera Armii Czerwonej, Londyn 1957.                             
Żywot człowieka rozbrojonego, Londyn 1962.
                                                                                                                                                                                                                                                                                     

Wydawca: Towarzystwo Inicjatyw Kulturalnych - akant.org
We use cookies

Na naszej stronie internetowej używamy plików cookie. Niektóre z nich są niezbędne dla funkcjonowania strony, inne pomagają nam w ulepszaniu tej strony i doświadczeń użytkownika (Tracking Cookies). Możesz sam zdecydować, czy chcesz zezwolić na pliki cookie. Należy pamiętać, że w przypadku odrzucenia, nie wszystkie funkcje strony mogą być dostępne.