W opowiadaniach Elżbiety Stankiewicz-Daleszyńskiej światy wciąż przenikają się. Dwoistość natury osoby urodzonej pod znakiem Bliźniąt nie pozwala na postawienie ostatecznej granicy, wymusza ścieranie się wątków i osobowości w pozorny chaos, naznaczony ezoterycznym profetyzmem – tajemną wiarą. Przenikanie wielowymiarowej rzeczywistości wydaje się prawie uchwytne za sprawą wiary i ducha czasów. W „Panichidzie" spotykamy KNIAGINI JELENU na mszy w cerkwi. To duch groźny i niebezpieczny, „…zemsta NIEBOSZCZYCY." Opowiadanie wkracza w tajemnicę rodziny, obudzoną ze snu zapomnienia dzięki ciotce Helenie. Wspomnienia o Szalonym Kniaziu, Szalonym Lekarzu przywołują cień jego ducha, który dybie na życie ciotki, na krętych schodach korytarza domu. Duch porusza materię, pierwiastek duchowy ożywia wszechświat, określa wyższość inteligencji i rozumu nad materią.
Historia opowiedziana przez Panią Egucką, poprzez miejsca, które odwiedza i tym samym przybliża czytelnikom, nabiera mistycznego natchnienia tajemnej wiary w ludzi, wydarzenia i duchy przenikające do świata realnego. „Palma albo Tamara uwolniona …" jest opowiadaniem otwierającym miniaturę prozatorską pt. „Triada oniryczna". Bohaterka przemieszcza się między światem realnym, a światem ułudy, snu, tudzież duchów. Tajemnicza postać mężczyzny w kapeluszu borsalino pojawia się w najmniej oczekiwanym momencie. Wydaje się pośredniczyć, łączyć i przenikać oba wymiary. Problem palmy zahacza o kilka symboli, jak dążenie duszy zmarłego do nieba, albo stanowczość i zdecydowanie w pokonywaniu przeszkód. Według dawnych poglądów palma rośnie tym szybciej, im bardziej jest obciążona. Natomiast w prawosławnych cerkwiach święci się palmy, które symbolizują zwycięstwo i życie.
W opowiadaniu pt. „Ezoteryzm zdrojowiska" bohaterka spotyka: „…szczupłą postać kobiecą ze snu – czerwona sukienka, czarna chmura włosów, gorejące oczy – wszystko się zgadzało! WSZYSTKO TO PANI EGUCKA widziała w swoim śnie. Tak, jak wówczas kobieta trzymała w ręku starą talię kart, pokrytą osobliwymi rysunkami." Przenosimy się na teren targów ezoterycznych, gdzie pojawia się kobieta w czerwonej sukience z tarotem oraz żaba. W religii chrześcijańskiej żaba oznacza herezję, pogoń za doczesnymi uciechami, nieczystość, próżność. Dawnymi czasy w kościelnych kropielnicach umieszczano małą rzeźbę żaby, bądź ropuchy, która miała wyobrażać demona egzorcyzmowanego wodą święconą. Żaby pojawiają się w Biblii jako druga plaga egipska. Jako talizman miały też moc ochronną przed nieszczęściem i chorobą. Autorka wynajduje tutaj nową wartość dla tych spokojnych i pożytecznych płazów – bogactwo. W następnym opowiadaniu „Dziś prawdziwych Cyganów już nie ma?", zastanawiam się nad postawą Cyganki, która za wszelką cenę pragnie mieć żabę Pani Eguckiej. Wydaje się, że kieruje nią próżność i zachłanność. Jednakże symbolika i wierzenia w moc przedmiotów czasami mówią więcej niż same słowa. Człowiek potrzebuje symboli, aby przybliżyć i zrozumieć swoją metafizyczność.

Utwory Elżbiety Stankiewicz-Daleszyńskiej charakteryzują się gęstą narracją. Wielość zdarzeń, przygód, myśli, powiązań tworzy spiralę, jak chociażby w przypadku żaby przynoszącej bogactwo. Pojawia się ona w pierwszej książce pt. „PANI EGUCKA w labiryncie NOCY" a następnie wraca w dalszej części, zatytułowanej „Dziś prawdziwych Cyganów już nie ma?"
Treść opowiadań zaskakuje zbyt licznymi wykrzyknikami i znakami zapytania: „Prawdziwa Debora walcząca z wrogami ludu!!!"; „…zawsze reagowała spontanicznie. Choć niewątpliwie: DAMĄ BYŁA! Ale jedyną w swoim rodzaju!"; i dalej: „Ale któż to? Któż to o takiej porze Poznań przemierza, ku STAREMU RYNKOWI zdąża? Postać ciemna? Płaszcz dostatni, sukno? flausz – też ciemny, ale OGNIEM ROZŚWIETLONA? Fajką z najlepszym tytoniem… ROZŻARZONA! OGNIEM rozpalona! OGNIONOŚNY?! NOoo! NIE MA NA GŁOWIE KAPELUSZA BORSALINO!!! NIE MA!  Jakiż romantyczny!". Jednakże w przypadku Pani Eguckiej wykrzykniki występują dla podkreślenia ekspresyjnego charakteru bohaterki. Bogata wewnętrznie osobowość daje upust swym emocjom. Z kolei znaki zapytania to przejaw ciekawości świata. Pytania uzmysławiają nam, jak niewiele wiemy. Dobrze skonstruowane pytanie jest czasami ważniejsze od udzielonej na nie odpowiedzi. Teksty wymagają skupienia i uwagi, aby w gąszczu informacji wyłuskać istotne fragmenty naprowadzające na sens poszukiwań prawdziwej i przerażającej historii o ciotkach i SZALONYM KNIAZIU.

Autor: Elżbieta Stankiewicz – Daleszyńska
Tytuł: „Triada oniryczna"
Wydawnictwo: Instytut Wydawniczy „Świadectwo" Bydgoszcz 2011