Archiwum

Stefan Pastuszewski - Bóg pisze poezję

0 Dislike0
Gwiazdka nieaktywnaGwiazdka nieaktywnaGwiazdka nieaktywnaGwiazdka nieaktywnaGwiazdka nieaktywna
 

Krzysztofa Kranickiego Poezja doświadczenia sacrum to naukowe, z pogranicza teologii, literaturo-i językoznawstwa przebadanie poezji Janusza Pasierba. Badacz ten odsunął pokusę biografizmu i psychologizmu, a posłużył się rzadko stosowaną metodologią ikonologiczną. W pierwszym etapie polega ona na opisaniu tego, co się nie widzi, w drugim, na dotarciu do źródeł literackich i artystycznych, w trzecim na interpretacji. Podczas pierwszej lektury należy wskazać ogólna tematykę i problematykę utworu, podczas drugiej zbadać znaczenia poszczególnych słów, aby odsłonić sacrum wskazane nie wprost, podczas trzeciej trzeba ukazać globalne przesłanie w perspektywie sakrologicznej.
Genezą sacrum w poezji J. Pasierba jest z jednej strony splot życiowych doświadczeń autora, a z drugiej objawienie Boże poprzez słowo. Nic też dziwnego, że znaczna część analiz K. Kranickiego wkracza w sferę biblistyczną.
Bóg pisze poezję. Poetycki charakter Biblii wyprzedza język teologii dyskursywnej, a jednocześnie znajduje w nim dopełnienie. Dyskurs z kolei odzyskuje świeżość poprzez, ciągły kontakt z biblijną księgą obrazów. Wprawdzie słowo poezja nie  występowało w starożytnym języku hebrajskim, jednak poezja przepełnia całą hebrajską literaturę. Ponad jedną trzecią Starego Testamentu tworzą wiersze, przeznaczone do śpiewu lub uczuciowej ekspresyjnej recytacji. Kościoły wschodnie bardzo skutecznie połączyły wyjątkowe wyczucie poetyckie z wzniosłością nauki. Wprawdzie poznanie poetyckie nie zastępuje poznania teologicznego, ale je to wzbogaca.
Człowiek wręcz ma wrodzone skłonności do uzewnętrzniania swoich myśli w języku prabolicznym, a więc w języku poezji. Poznanie artystyczne, szczególnie literackie, prowadzi do odkrycia sacrum. Doświadczenie poetyckie jest doświadczeniem metafizycznym, czystym współistnieniem podmiotu i przedmiotu kreowanego. Perspektywa metafizyczna zmieni się w kolei w perspektywą teologiczną. Człowiek odczuwający staje się człowiekiem rozumiejącym. Niemniej teologia nie może występować w literaturze w kształcie systemowym, tylko intuicyjnym. Jest więc doświadczana. Dla autora Zdejmowania pieczęci sacrum osiągane jest przez doświadczenie drugiego człowieka i przez doświadczenie świata. Człowiek jako dziecko Boże, doświadcza Boga poprzez swoje dziecięctwo.
Proces ten nie jest jednak łatwy i bezbolesny. Często przybiera oblicze pełnej cierpienia próby. Nigdy jednak nie gubi ze swego horyzontu chrześcijańskiej nadziei. Otwiera drogę ku życiu.

Krzysztof Karnicki, Poezja doświadczania sacrum, Gdańsk 2014, Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego, ss.250

Wydawca: Towarzystwo Inicjatyw Kulturalnych - akant.org
We use cookies

Na naszej stronie internetowej używamy plików cookie. Niektóre z nich są niezbędne dla funkcjonowania strony, inne pomagają nam w ulepszaniu tej strony i doświadczeń użytkownika (Tracking Cookies). Możesz sam zdecydować, czy chcesz zezwolić na pliki cookie. Należy pamiętać, że w przypadku odrzucenia, nie wszystkie funkcje strony mogą być dostępne.