W drugiej połowie lat 90. ubiegłego wieku w anglosaskiej filozofii politycznej w pracach takich autorów, jak: Richard Dagger (Civitic Virtues), Philip Pettit (Republicanism: A Theory of Freedom and Government), Quentin Skinner (Liberty before Liberalism), w nawiązaniu do tradycji republikańskiej: Arystotelesa, Cycerona, N. Machiavellego, J. Harringtona, Johna Miltona, a z autorów współczesnych: T. Pangle’a, M. Sandela, Ch. Taylora, zaprezentowano w całościowej perspektywie rozumienie republikańskiej koncepcji wolności politycznej. Mówiąc w pewnym uproszczeniu, konkurencyjna wobec ujęcia liberalnego,  wolność republikańska jako wolność od nie-dominacji kładzie większy nacisk na etos cnót społecznych i obywatelskich, dobro wspólne, wspólnotę i moralność publiczną  niż liberalna wolność negatywna jako nie-ingerencja. Na polskim gruncie prof. Zdzisław Krasnodębski w głośnej książce Demokracja peryferii (Gdańsk 2003), analizując polską wersję liberalizmu – określaną przez niego jako postmodernistyczna kopia zachodniego pierwowzoru – oficjalną filozofię polityczną III RP, wskazał na tradycje polskiego republikanizmu jako możliwość alternatywnej filozofii patronującej odnowie życia społecznego. Przesilenie polityczne po aferze Rywina, demaskujące fasadowy charakter oficjalnych instytucji politycznych w świetle sprawczej i kluczowej roli sieci nieformalnych powiązań biznesowo-towarzyskich, nadało impet tej idei, która znalazła m.in. swój instytucjonalny wyraz w powstaniu Instytutu Sobieskiego i Fundacji Republikańskiej.
Ukazał się właśnie pierwszy tegoroczny numer kwartalnika „Rzeczy Wspólne" (siódmy w ogóle) wydawanego od półtora roku przez Fundację Republikańską. W ideowo-programowym przesłaniu redakcja stawia sobie ambitne cele: Kwartalnik „Rzeczy wspólne" to priorytetowy projekt Fundacji Republikańskiej służący podnoszeniu jakości debaty publicznej i formowaniu przyszłych elit intelektualnych i państwowych w duchu prymatu dobra wspólnego. W liście do czytelników, obecny prezes fundacji, Marcin Chludziński, rekapituluje roczne dokonania: regularne wydawanie cenionego i opiniotwórczego kwartalnika, skupienie ok. 50-osobowej grupy eksperckiej, działalność edukacyjna i oświatowa (szkoła letnia dla studentów, regularne spotkania i debaty, Kongresy Republikańskie). Plany na rok 2012 dotyczą nowych zadań stojących przed Centrum Analiz Fundacji Republikańskiej (CAFR) i Ruchem Republikańskim. CAFR ma się skupić na problemach: przeciwdziałania kryzysowi demograficznemu, nadmiernej biurokracji, deregulacji prawa i ograniczenia omnipotencji państwa, pracach w kierunku uproszczenia i zwiększenia efektywności systemu podatkowego. Ruch Republikański ma tworzyć w poszczególnych miastach kluby republikańskie jako fora dyskusji i formy działania wspierające określone inicjatywy.
Tematem numeru „RW" jest zagrożenie wolności  obywatelskiej. Mało kogo niepokoi, że w Polsce jest najwięcej podsłuchów w Europie, a jeżeli dodamy przyjęcie bez konsultacji społecznych kontrowersyjnej umowy ACTA, czy arbitralność w orzecznictwie izb skarbowych, to wyraźnie widać, że nie jest to bynajmniej problem akademicki. Odnotujmy kilka najciekawszych esejów i artykułów.  Bartłomiej Radziejowski  w eseju:  Okradani z wolności rozważa historyczne związki liberalizmu i republikanizmu, w tym polskiej tradycji w procesie transformacji obywatela w apatycznego konsumenta zainteresowanego wyłącznie dobrobytem we współczesnej postpolityce. Zdzisław Krasnodębski w Wielkim spełnieniu, czyli postliberalizm po polsku ocenia kondycję polskiego liberalizmu,  charakteryzując ją jako teoretyczną stagnację, który jednak utwierdza swoje panowanie w praktyce politycznej, pogłębiając społeczną depolityzację (zanik debat, marginalizacja roli społeczeństwa obywatelskiego, wybiórczy stosunek do pamięci historycznej). Krystyna Pawłowicz w Micie wolności gospodarczej przedstawia iluzoryczny charakter wolności w sferze ekonomicznej skrępowanej balastem biurokratycznych nakazów i zakazów ustawodawstwa europejskiego. Jacek Siński w O przyczynach tyranii prawa i prawników (w Polsce i nie tylko) krytycznie omawia pozytywizm prawniczy w filozofii i teorii prawa: kierunek negujący związek prawa z moralnością, z jednoczesną inklinacją do jak najbardziej szczegółowego reglamentowania przepisami prawnymi rzeczywistości społecznej i postuluje powrót do prawa natury. Krzysztof Bosak i Łukasz Czernicki w tekście Unia walutowa na równi pochyłej opisują kryzys euro pod kątem wzrostu zadłużenia członków unii monetarnej i spadku konkurencyjności gospodarek UE. Remigiusz Włast-Matuszak w Od bazy przez nadbudowę. Jak skrajna lewica zawłaszcza polską kulturę analizuje ekspansję lewicy kulturowej na przykładzie działalności Piotra Piotrowskiego dyrektora Muzeum Narodowego w latach 2009-2010, próbującego nasycić kulturę narodową nowymi treściami demokratycznymi.
Przyszłość określi, czy kwartalnik „RW" stanie się wiodącym ośrodkiem  intelektualnym i początkiem szerokiego Ruchu Republikańskiego, czy jeszcze tylko jednym niszowym zjawiskiem na prawicy.