Męskie role kobiety

Dla Norwida jest oczywiste, że kobieta może pełnić wszystkie role męskie11, co zważywszy na ponad stuletni wiek tekstu, jest kolejnym zapoznanym odkryciem. Nie idzie jednak Norwidowi o proste zastępstwo mężczyzny kobietą, nie idzie o prostą wymienność. Rola jest rolą społecznie lub historycznie określoną, natomiast w każdej z tych wspólnie dzielonych ról zarówno kobieta, jak i mężczyzna zachowują swoją tożsamość:

„cokolwiek społeczne lub historycznie pełni mężczyzna, i kobieta pełnić to może na tej samej wyżynie, ale po kobiecemu…"12


Norwid przywołuje postać Joanny d'Arc. której sposób walki określa jak czysto, doskonale ,,niewieści". Można się domyślać, że Norwid ma na uwadze włączenie do walki owej drugiej linii obrony, zdeterminowanej ostatecznie, niepodlegającej racjonalnym ocenom, rządzącej się intuicją w celu pokonania wroga w imię obrony najnaturalniejszych, a więc najważniejszych wartości.

Jeszcze raz Norwid powraca do krytyki paradoksu wyrażonego przez Trentowskiego. Porusza sprawę reprezentacyjnych obiadów i ubiorów, których przygotowanie czy wykonanie nie jest naturalnym powołaniem kobiet. Równocześnie jednak:

„po obiady i szaty Neronów i Heliogabalów tylko do kucharzy–mężczyzn i krawców mężczyzn uciekać się trzeba"13

Reprezentacyjność formy owych potraw i strojów może bowiem pełnić różne funkcje. Wyróżnianie się może mieć pozytywne i negatywne cele. osadzone w kulturze. Kobieta–kucharka, kobieta–krawcowa spełniają swoje powinności w celach naturalnych, zawsze pozytywnych, bo pozostających w naturalnie kształtowanej homeostazie z otoczeniem.

Za ,,najwięcej męski" naród w swoich czasach uważa Norwid naród angielski, rządzony przez kobietę–króla (Wiktorię), lecz równocześnie:

„najwięcej męskim umysłem prowadzący publiczne sprawy"14


Norwid sądzi, że tym należy tłumaczyć inny paradoks angielski (wobec licznych oznak postępu w Anglii), skoro kobiety są w Anglii traktowane przedmiotowo i jako własność mężczyzny. Norwid przytacza przykład porwań przyszłych małżonek.
Można poprzeć Norwidowską ocenę licznymi innymi przykładami, w obliczu których nie dziwi silny ruch emancypacyjny sufrażystek. U swych podstaw miał on wyzwolenie kobiet spod panowania mężczyzn, które przybrało monstrualne formy w rozwijającym się kapitalizmie urzeczowiającym w transakcji wszelkie relacje, także i tę – kobieta–mężczyzna. Można więc określić ruch sufrażystek przede wszystkim jako słuszny bunt przeciw nie tyle samemu zniewoleniu kobiet, ale przeciw odebraniu naturalności relacjom międzyludzkim, podporządkowaniu ich kulturze zyskownej transakcji. Sufrażystki niestety nie dość mocno zaakcentowały ten uniwersalny, naturalistyczny aspekt ruchu, co ułatwiło przekształcenie go w odnaturalizowane ruchy feministyczne, w nową kulturę uniseksu.

Jeśli emancypacja kobiet ma mieć właściwą postać, to powinna odbywać się zgodnie z naturalnym powołaniem i naturalnymi umiejętnościami kobiety:

„nie przez umęstwienie jej atrybutów, ale właśnie że przez kobiecości podwyższenie"15



Realizację tak postawionego projektu emancypacji kobiet mają wspomagać mężczyźni. Jest to ich
„arcydzielne zadanie i jako takie nie znoszące ręki rubasznej"16