Archiwum

TERESA NIETYKSZA - MIĘDZY NAMI, POETKAMI

0 Dislike0
Gwiazdka nieaktywnaGwiazdka nieaktywnaGwiazdka nieaktywnaGwiazdka nieaktywnaGwiazdka nieaktywna
 

Po bardzo uroczystej promocji, która odbyła się  w Nysie, w  październikowy, wczesny, jesienny wieczór wzięłam do rąk nowo wydany  tomik  poezji  dwóch  pań:  Danuty Babicz-Lewandowskiej i Renaty Gajos-Mangold. Pierwsza młoda dziewczyna i jej  wiersze -  to   poezja  gorących poszukiwań.  Druga kobieta dojrzała  z poezją  otuloną zadumą  i  jesienną melancholią.
      Zaczynam „spacer" (zaproszona  dedykacją) do wierszy Danuty Babicz –Lewandowskiej. Towarzyszyć powinien mi „zimny wiatr" i „ciepły deszcz" główni  inspiratorzy życia wg Samuela Gajdośa, którego cytat służy za motto do tych wierszy.
      Najpierw wchodzimy w sen- marzenie autorki o świecie idealnej szczęśliwości – krainie z utopijnego wzorca. Ale już następny wiersz wiedzie nas w rzeczywistość, w której żyje i pracuje nasza liryczna bohaterka. Dowiadujemy się, że choć ta rzeczywistość nie jest  idealna, to oswojona i miła, bliska  od dziecka, jednakowo swojska i droga. Zaraz też, autorka, pokaże nam swoje zwyczajne, codzienne szczęście, które  nazywa po imieniu w wierszu  „Poszukiwanie szczęścia". Powie nam także w bardzo  interesujący sposób o recepcie  na radość, zwracając przy tym  uwagę   na fakt, że  radość  ma  „ krótki termin ważności" i jest „towarem rozchwytywanym".
     Następnie zwierzy nam się ze swojej  fascynacji poezją Leśmiana, wyzna, że jej rozterkom towarzyszy Anioł, który „trzyma jej serce w dłoni". W kilku wierszach  podejmie rozmowę z Leśmianem.
      Najciekawsze są wiersze o sprawach przeżytych autentycznie, jak np. ten, w którym znajdujemy ciekawe odkrycie:
[…]
„Nie wiedziałam, że miłość
Jest jednym z miliona ogrodów życia
[…]
Myślałam
Że gdy będziesz tylko mój
 Świat wypełni się po brzegi/
I nie poproszę o nic więcej"
                        („Myśli złapane w biegu")
      
      Interesujące jest  (w „Zwykłej miłości")  porównanie  miłości bohaterek literackich z różnych epok i przyznanie zwycięstwa miłości  zwyczajnej. Wzruszające i bogate twórczo są wiersze „O miłości, co przed nami", „Oda do obrączki", „Zapłacę ci wierszem".
      Znajdziemy też wiersze, które świadczą o zainteresowaniu sprawami bieżącymi w naszym kraju i obserwacji zachowań  w społeczności ludzkiej.
      Spacer kończymy na nocie biograficznej Danuty Babicz-Lewandowskiej, z której dowiadujemy się, że jest z wykształcenia polonistką, że jej wiedza pogłębiona została o zakres  filologii słowiańskiej oraz innymi studiami podyplomowymi jak np. historia i bibliotekoznawstwo. Pracuje w szkole jako nauczyciel języka polskiego. Ma już za sobą debiut książkowy zbioru wierszy, publikuje swoje utwory w almanachach.
     Do tego  można  dodać, że jest  kobietą o urokliwej skromności i takcie. Wie, że wiele jest przed nią i przyjmuje to z rzadko spotykaną powściągliwością, pokorą i mądrością, której nie  spotykamy zbyt często  wśród młodych twórców.
      Renata Gajos-Mangold  swoją część zatytułowała: „Odtąd dotąd i…"
     Platon otwiera zbiór tych wierszy. A więc myśl wzniosła, piękno i dobro – jako sens życia.
„Niepewność" jest pierwszym wierszem, który niesie filozoficzną zadumę na powitanie; jednak należy  pielęgnować w sobie nadzieję, o czym mówi następny wiersz, mimo, że  jesień budzi melancholię, a jesienna droga i przemijanie przepełnia autorkę smutkiem. Rodzi też pragnienie uznania  i skłania do retrospekcji.  Gdyby tak można było powtórzyć  życie, aby uzupełnić  je o to czego nie zdążyliśmy dokonać zagubieni w „matni" zdarzeń. Samotność,  wspomnienia i retrospekcja towarzyszą „ja" lirycznemu autorki.
     Wiersz „Ku zgodzie’ nawiązuje do napiętej sytuacji politycznej w Polsce. Poetka szuka pomocy u Boga i w odwołaniu do nauk Jana Pawła II („Lękam się i proszę"). Wzywa do „prostowania siebie", szacunku dla podstawowych wartości i  rachunku sumienia.
    Autorka potrafi również  doceniać  uroki życia i głosić jego pochwałę.  Wiersz „Złoty walc" napisany zgrabnie, z muzyczną nutą, porywa jak walc Straussa. „Proste słowa" głoszą
nadzieję i radość życia.
[…]
W złotym fraku mistrz Johann złotymi skrzypcami
Rytmem walca turystów żegna na dobranoc
Ni tchu złapać, ni przestać, muzyka porywa,
A powietrze wiruje z dźwiękiem  skrzypiec biegnie,
Złoty smyczek tnie struny… walca, walca złotego.
[…]
                                                  („Złoty walc")

      Odważnie brzmią strofy poświęcone Eichendorffowi i idea przekazana w tym wierszu warta jest  podkreślenia. Interesująca jest również paralela z wierszem Szymborskiej „Kot w pustym mieszkaniu", gdy autorka konstruuje koncept wyposażony w ironiczny żart. „Przy zaduszkówce" zaś, przywołanie cytatów aż pięciu znanych  poetów, dobrze zapisuje się  w poszukiwaniach poetyckich poetki. „Nasza łąka", oczywiście,  przywodzi Leśmiana.
      Dla Renaty Gajos-Mangold poezja jest szansą na nowe doświadczenie, które  czasem „postarza o zmarszczkę," o smutek, ale to właśnie w słowie spełnia się szczęście poety.
      I tak pani inżynier odnalazła sens swego istnienia. Bowiem Renata Gajos–Mangold jest inżynierem budownictwa  lądowego. Obecnie już na emeryturze . Związana od lat z  Robotniczym Stowarzyszeniem Twórców Kultury, współtworzy Nyską Grupę Literacką i jej przewodniczy, nieprzerwanie, od początku. Wiersze drukuje w licznych almanachach i antologiach. Jest  animatorem kultury odznaczonym m.in. odznaką honorową „Zasłużony  dla Kultury Polskiej".  
      Ten oryginalnie pomyślany i estetycznie wydany zbiór wierszy dwóch poetek  został przygotowany w Oficynie Konfraterni Poetów  w Krakowie. Redaktor tomiku, którym jest  Jacek Lubart-Krzysica, jako  poeta i doświadczony edytor nieprzypadkowo zestawił w jednym woluminie te dwie autorki. Bystry czytelnik bez trudu znajdzie w  tych dwóch różnych poetykach  ( „Odtąd dotąd…i",  „I tu i tam…") wiele wspólnego.
       Za  piękny projekt okładki należy  się uznanie  Wojtkowi Kowalczykowi.  Druk: Wydawnictwo i  Drukarnia Towarzystwa Słowaków w Polsce, Kraków 2013.

Wydawca: Towarzystwo Inicjatyw Kulturalnych - akant.org
We use cookies

Na naszej stronie internetowej używamy plików cookie. Niektóre z nich są niezbędne dla funkcjonowania strony, inne pomagają nam w ulepszaniu tej strony i doświadczeń użytkownika (Tracking Cookies). Możesz sam zdecydować, czy chcesz zezwolić na pliki cookie. Należy pamiętać, że w przypadku odrzucenia, nie wszystkie funkcje strony mogą być dostępne.