Lettyzacja Cerkwi w okresie Pierwszej Niepodległości i powtórna rusyfikacja podczas kolejnych okupacji

Po śmierci abp. J. Pommersa, wciąż jeszcze, choć już raczej symbolicznie panująca na niwie kościelnej, moskiewska jurysdykcja poddała Cerkiew łotewską pod tymczasowy zarząd metropolity litewskiego Jewfierija (Bogojawlenski), który urzędował w Kownie. Łotewski rząd nie przystał jednak na takie rozwiązanie i wymógł na Synodzie, aby ten wzorem Cerkwi estońskiej poddał się pod jurysdykcję Konstantynopola. Tak też się stało. Na metropolitę ryskiego wybrano ks. Augustīna Pētersonsa (1873-1955), chirotonia którego odbyła się 29 marca 1936 roku w soborze katedralnym pw. Narodzenia Chrystusa w Rydze.

W 2015 roku ukazała się nakładem Instytutu Wydawniczego ,,Świadectwo” książka "Leksykon religijno-kulturalny staroprawosławia". Publikacja dr. Stefana Pastuszewskiego wyjaśnia zagadnienia związane  z życiem i kulturą starowierców. Praca przedstawia początki ruchu staroobrzędowców od roku 1653, kiedy to rozpoczął się rozłam nazywany przez Rosyjską Prawosławną Cerkiew raskołem staroobrzędowym.

W latach 2007-2020 Unia Europejska przeznaczy 7 milionów dolarów na wybudowanie lub zmodernizowanie już istniejących ośrodków dla uchodźców na Białorusi. Mińsk jest gotowy przyjąć tylko tych, którzy wjechali na teren Unii przez Białoruś. To popularny szlak przerzutowy przede wszystkim dla obywateli byłych republik radzieckich.

* * *

Pogranicza
Powstały z wysiłku wyobraźni.
Przeszły przez
Otwarte dusze
Nie z tego świata.
Po to aby zgnić
W duchu i w ciele
Tego świata.

W łotewskiej Kokenhuzie nad Dźwiną przez pewien czas funkcjonowała carska mennica.

Kokense  (niem. Kokenh(a)usen, ros. Кукейнос, starop. Kokenhuza) – miasto łotewskie położone w środkowej Łotwie na prawym brzegu rzeki Dźwiny. Ludność miasta wynosi około 3000 mieszkańców. Znajdują się tu ruiny zamku wzniesionego przez arcybiskupów Rygi. Miejscowość znana jest głównie ze słynnej bitwy, w której wojska polskie w imponującym stylu pobiły armię szwedzką 23 czerwca 1601.

Po zakończeniu zwycięskiej wojny z Moskwą Inflanty przeszły w posiadanie Korony Polskiej i Wielkiego Księstwa Litewskiego. Po zawarciu umowy pokojowej pomiędzy Rosją i Rzeczpospolitą w 1582 r. zamek w Laiuse stał się centrum najbardziej na północ wysuniętego starostwa Rzeczpospolitej, które obejmowało tereny obecnych gmin Jögeva, Torma, Avinurme i Löhusuu.

Miasto Brześć leży na terytorium Białorusi, na jej południowo – zachodnim krańcu, na prawym brzegu Bugu. Obecnie liczy ono ok. 310 tys. mieszkańców i stanowi ważny węzeł komunikacyjny z przejściami granicznymi. Szerokość geograficzna centrum 52° 05´ 51” E, długość geograficzna centrum 23° 41´ 15” N. Obszar miasta i przedmieść graniczy bezpośrednio z Polską. Twierdza leży w południowo – zachodniej części miasta. Obszar Twierdzy to ok. 86,5 ha.

Pierwszymi znanymi właścicielami majątku Hanuszyszki (lit. Onuškis), położonego w rejonie rakiszeckim, tuż przy dzisiejszej  granicy z Łotwą, byli Rajeccy herbu Łabędź. Ich rodowym gniazdem był Rajec koło Radomska, skąd w początkach XVI wieku Jan Rajecki przeniósł się na Litwę, by po długiej służbie w wojsku litewskim za panowania Zygmunta Starego osiąść w województwie trockim. Jego synowie, Kasper i Baltazar pełnili urzędy chorążego i wojskiego trockiego.