Archiwum

Tadeusz Lira-Śliwa - Świadectwo życia w dyktaturze

0 Dislike0
Gwiazdka nieaktywnaGwiazdka nieaktywnaGwiazdka nieaktywnaGwiazdka nieaktywnaGwiazdka nieaktywna
 

HERTA MÜLLER jest jedną z najwybitniejszych postaci współczesnej literatury niemieckiej. Autorka zbioru esejów pt. Głód i jedwab urodziła się w 1953 r. w rumuńskim Banacie. Jej ojciec był Niemcem, a matka – Rumunką. Dzieciństwo i młodość spędziła w kraju komunistycznej dyktatury. Prześladowana przez rumuńskie władze wyemigrowała do Niemiec. Zdobyła duże uznanie na arenie międzynarodowej, o czym świadczą liczne przekłady oraz nagrody, m.in. literacka Nagroda Nobla (2009). Wspomniana książka jest świadectwem życia w dyktaturze. H. Müller wyjaśnia, na czym polega strach i jak wpędza się ludzi w obłęd, ale też w jaki sposób ten strach może zwrócić się przeciw władzy (przekonał się o tym na własnej skórze dyktator Nicolae Ceauşescu).
Głód i jedwab nie mają „wspólnego mianownika". A jednak pojęcia te spotkały się w Rumunii w czasach dyktatury „geniusza Karpat". Spotkały się.... i były czymś więcej niż tym, co było widać:
Tasak połyskiwał. Sprzedawca rąbał czerwono-niebieski zamarznięty kamień. Przed wagą stała kolejka. Ludzie o tępym spojrzeniu [...]. Kamień składał się z kurzych szyjek, skrzydeł, nóg, głów. Zostały włożone do wody i zamrożone.
Przechodziła kobieta w szpilkach [...]. Swoją grudkę mięsa trzymała tuż przy bladoczerwonej jedwabnej sukience. Pomyślałam: głód i jedwab. A w głowie miałam wściekłość i bezradność (ss. 73-74).
H. Müller przedstawiła w swojej książce kruchą konstrukcję totalitarnej władzy. Jej ważnym elementem jest „tworzenie" państwowej, powszechnie obowiązującej rzeczywistości i budowanie społecznego braku zaufania. Autorka pisała też O kruchej konstrukcji świata (mowa z okazji przyznania w 1994 r. nagrody im. Heinricha von Kleista, a zarazem wstęp do książki Głód i jedwab.  H. von Kleist uważał, że świata nie można doświadczyć ani przez wiedzę, ani przez czucie: Istnieją tylko kruche konstrukcje chwili. I próby ułożenia sobie wszystkiego w głowie, które zostają unieważnione tuż przed kolejnym krokiem (s. 5).
Głód i jedwab to traumatyczna podróż po komunistycznej Rumunii. Życie bohaterów książki budzi przerażenie i.... współczucie. Autorka uświadamia nam, że Człowiek jest tylko bażantem (tytuł książki  H. Müller) na tym świecie: ptakiem mimo swej wielkości mało wytrzymałym na trudy życia i słabo latającym (Danuta Kowalik, www.książki.pl). 
Herta Müller: Głód i jedwab. Eseje: przełożyła Katarzyna Leszczyńska. Wydawnictwo Czarne, Wołowiec 2009, ss. 208.

Wydawca: Towarzystwo Inicjatyw Kulturalnych - akant.org
We use cookies

Na naszej stronie internetowej używamy plików cookie. Niektóre z nich są niezbędne dla funkcjonowania strony, inne pomagają nam w ulepszaniu tej strony i doświadczeń użytkownika (Tracking Cookies). Możesz sam zdecydować, czy chcesz zezwolić na pliki cookie. Należy pamiętać, że w przypadku odrzucenia, nie wszystkie funkcje strony mogą być dostępne.