Historia piśmiennictwa litewskiego jest mało znana w Polsce i zazwyczaj łączona z odrodzeniem tożsamości narodowej w drugiej połowie XIX wieku. W średniowieczu, gdy powstawało państwo litewskie, wpływy Cerkwi kijowskiej i prawosławia były tak duże, że wszelkie urzędowe pisma pisano w języku starocerkiewnym, języku Cyryla i Metodego. Jednak Litwa pozostała pogańska i jako taka nie przyjęła wschodniego chrześcijaństwa. Stan ten trwał od czasów króla Mendoga /Mindaugas/ poprzez Wielkich Książąt z dynastii Giedyminowiczów do czasów Jagiellonów. Słynne Statuty Litewskie za panowania króla Zygmunta Starego pisano w języku starocerkiewnym. Chrzest Litwy po Unii Krewskiej stopniowo wpływał na zamianę języka starocerkiewnego na język Kościoła zachodniego, którym był język łaciński. Języka pisanego litewskiego nie było. Wiarę chrześcijańską wprowadził Kościół polski ze stolicą w Gnieźnie, ale używając łaciny. Katechizm w języku polskim powstał dopiero w XV wieku.
Pierwszy katechizm w języku litewskim wydał w Królewcu litewski kaznodzieja Martynas Mažvydas w 1546 roku. Reformacja Lutra wprowadziła języki narodowe do liturgii. Przełomem dla języka litewskiego stała się sekularyzacja zakonu krzyżackiego w Prusach. Za zgodą króla Zygmunta Starego księciem Prus stał się były wielki mistrz Albrecht Hohenzollern, po kądzieli związany z Jagiellonami. Albrecht był bowiem żonaty z córką króla Kazimierza Jagiellończyka, Zofią. W Królewcu w 1544 roku otworzył uniwersytet, w którym przeważały prądy oświecenia. Zgodnie z założeniami Reformacji zaczęto badać języki, którymi posługiwali się miejscowi włościanie. Był to również okres epidemii dżumy i ogromnej śmiertelności ludności miejscowej. Następowała imigracja płynąca z Litwy i Polski. Wokół Królewca mieszkali Litwini nazywający ten teren Małą Litwą. Pastorzy protestanccy nauczali religii w języku niemieckim, polskim i litewskim.
W Wilnie Stefan Batory założył uniwersytet w roku 1579, a więc 25 lat później, zaś Kraków był zbyt odległy. Bojarzy i szlachta z Litwy posyłali więc swoje dzieci chętnie do Królewca, przyczyniając się tym samym do rozpowszechnienia na Litwie nauki Lutra i Kalwina. Propagatorami reformacji stali się szczególnie Radziwiłłowie z linii Dubieńsko-Birżańskiej. Kontrreformacja prowadzona przez jezuitów zatrzymała pochód protestantyzmu na Litwie. W kolejnych wiekach następowała systematyczna germanizacja ziemi Prusów i osiedlanie osadników niemieckich.
Na okres XVIII wieku przypadają urodziny w 1714 roku największego poety litewskiego Kristiana Donelaitisa. Był synem biednych, ale wolnych włościan. Jako zdolny młodzieniec otrzymał stypendium Uniwersytetu w Królewcu i zamieszkał w Collegium Albertinum, ucząc się języka niemieckiego,po niemiecku słówka litewskiego, łaciny, greki i hebrajskiego. Studiował na wydziale Teologicznym Uniwersytetu Królewieckiego. Posiadł funkcję kantora, a następnie pastora. Pracował w litewskojęzycznych wsiach księstwa, a następnie królestwa Prus. Był skromnym, pracowitym pastorem biednych włościan. Opisał ich dzieje w poemacie epickim Pory roku po litewsku Metai. Pisał swój poemat heksametrem podobnie jak Homer Iliadę i Odyseję.
K. Donelaitis opisał trudy wieśniaków w walce z przeciwnościami przyrody, w walce o przetrwanie narodowej tożsamości i języka w zderzeniu z brutalną germanizacją i rugowaniem tubylców z rodzinnej ziemi przez przyjezdnych kolonistów.
K. Donelaitis został proboszczem w Tolminkiemiach, w których wiernie służył aż do śmierci w 1780 roku. Za życia nie wydał drukiem swego dzieła, a dokonał tego po 38 latach Ludwik Reza - uczony uniwersytetu w Królewcu, wywołując tym samym sensację wśród wielkich poetów romantyków /Goethe, Mickiewicz/.
Na język polski tłumaczono Pory roku kilkakrotnie, ale najwierniejszego tłumaczenia dokonał Zygmunt Ławrynowicz, wydając w 1987 roku w Wydawnictwie Pojezierze dzieło po polsku i po litewsku. UNESCO wpisało poemat na listę arcydzieł literatury światowej w 1977 roku, a sejm litewski ogłosił rok 2014 - Rokiem Donelaitisa.