Archiwum

Jarosław Janczewski - Monety bite dla Rygi i Inflant przez Rosję

0 Dislike0
Gwiazdka nieaktywnaGwiazdka nieaktywnaGwiazdka nieaktywnaGwiazdka nieaktywnaGwiazdka nieaktywna
 

W łotewskiej Kokenhuzie nad Dźwiną przez pewien czas funkcjonowała carska mennica.

Kokense  (niem. Kokenh(a)usen, ros. Кукейнос, starop. Kokenhuza) – miasto łotewskie położone w środkowej Łotwie na prawym brzegu rzeki Dźwiny. Ludność miasta wynosi około 3000 mieszkańców. Znajdują się tu ruiny zamku wzniesionego przez arcybiskupów Rygi. Miejscowość znana jest głównie ze słynnej bitwy, w której wojska polskie w imponującym stylu pobiły armię szwedzką 23 czerwca 1601.

Senat rosyjski, któremu Elżbieta I przywróciła poprzednie kompetencje, zajął się sprawą pieniądza dla podbitych obszarów nadbałtykich. Chodziło głównie o umożliwienie Inflantom i Estonii oraz ich kupieckim miastom kontynuowania dotychczasowych operacji handlowych. W tym celu wyposażono mieszkańców w nową monetę bitą stemplem Elżbiety I, nie pozbawioną jednak regionalnych herbów. Miała ona zastąpić różny pieniądz obcy,z reguły małowartościowy, kursujący na tym obszarze. Zakładano, że nowe monety powinny posiadać portret władcy, herby inflanckie i estońskie oraz odpowiednie napisy w języku łacińskim. Propozycje szczegółowych przedstawień monet przygotował radca kancelarii skarbowej Schlatter i jako wytyczne robocze przekazł medalierowi Scottowi.Wykonane projekty wysłano 5 listopada 1756 roku do moskiewskiego urzędu menniczego z adnotacją: „Jak najszybciej wybić i przesłąć po 10 sztuk z każdego rodzaju do Petersburga”. We wrześniu 1756 roku kancelaria Mennicza w Petersburgu, przedstawiając senatowi projekty nowej monety, określiła miejsce produkcji liwonezów.W Rydze nie istniała już mennica, a w Peterburgu występowało maksymalne obciążenie produkcyjne. Ośrodek produkcji liwonezów zlokalizowany więc został wMoskwie. Tymczasem Akademia, otrzymująca zgodnie ze zwyczajami rysunki nowych monet, dopatrzyła się na projektach nieścisłości w napisach, które poprawnie powinny brzmieć.  MONETA LIVOESTHONICA. Zawiadomiona o tym petersburska Kancelaria Mennicza skierowała do Moskwy pismo wstrzymujące wyprodukowanie nowego pieniadza.Informacja dotarła zbyt późno i mennica moskiwska wybiła próby wg niewłaściwego projektu, oraz wysłała je do Petersburga. Wykonano nowe próby i przesłano do stolicy. Tak doszło do powstania dwóch wariantów stempla, różniących się wyłącznie legendą rewersu. Mennica w Moskwie wybiła łącznie po 20 sztuk kazdego rodzaju tj. po 10 sztuk z błądem i po korekcie. W roku 1757 ruszyła dopiero produkcja monet obiegowych.Były one bite w Kokense.  Nowa moneta nie spełniła jednak oczekiwanych efektów i zaniechano jej produkcji w tym samym roku.

2 kopiejki (grosz )
Waga: 1,1 g
Średnica: 14 - 15 mm
Metal: Ag

Rw.: dwie owalne tarcze i MONETA

4 kopiejki 
Waga: 1,0 – 1,4 g
Średnica: 18 mm
Metal: Ag

Aw.: dwugłowy orzeł i MONETA
Rw.: dwie tarcze i LIVONOESTHONIC

Elżbieta, Ćwierćliwonez 1757 (24 kopiejki), Krasnyj Dwor
Waga: 6,4 g
Średnica: 25 mm
Metal: Ag

Aw.: Popiersie carycy w prawo, w małej koronie i sukni.
W otoku: ELISABETHA I D G IMP TOT ROSS
Rw.: Dwugłowy orzeł carski z podwójną tarczą herbową na piersi i nominał 24
W otoku: MONETA LIVOESTHONICA 1757
Elżbieta, Półliwonez 1757 (48 kopiejek), Krasnyj Dwor

Waga: 12,3 – 13,4 g
Średnica: 31 - 32 mm
Metal: Ag

Aw.: Popiersie carycy w prawo, w małej koronie i sukni.
W otoku: ELISABETHA I D G IMP TOT ROSS
Rw.: Dwugłowy orzeł carski z podwójną tarczą herbową na piersi i nominał 48
W otoku: MONETA LIVOESTHONICA 1757
Elżbieta, Liwonez 1757 (96 kopiejek), Krasnyj Dwor
Waga: 25,99 - 26 g
Średnica: 42 mm
Metal: Ag

Aw.: Popiersie carycy w prawo, w małej koronie i sukni.
W otoku: ELISABETHA I D G IMP TOT ROSS
Rw.: Dwugłowy orzeł carski z podwójną tarczą herbową na piersi i nominał 96
W otoku: MONETA LIVOESTHONICA 1757

Bardzo rzadka i ciekawa moneta wybita na potrzeby wojny dla Inflant i Estonii. Jej emisja miała na celu wyparcie z obiegu talarów niemieckich i wprowadzenie standardu rubla, stąd nietypowy nominał 96 kopiejek na rewersie monety. Elżbieta  I włączyła się w 1757 roku do wojny siedmioletniej toczonej przeciwko Prusom przez Austrię i Francję. Wojska rosyjskie zajęły tereny od Królewca po Berlin. Król Fryderyk Wielki był bliski kapitulacji. W roku 1762 caryca zmarła, a jej następca, Piotr III, nakazał natychmiastowy odwrót zwycięskiej armii rosyjskiej.

W 2005 roku Łotwa wydała monetę o nominale 1 łata upamiętniająca główne łotewskie zamki. Jednym z nich stała się Kokenhuza, miasto mennicze.

 

Wydawca: Towarzystwo Inicjatyw Kulturalnych - akant.org
We use cookies

Na naszej stronie internetowej używamy plików cookie. Niektóre z nich są niezbędne dla funkcjonowania strony, inne pomagają nam w ulepszaniu tej strony i doświadczeń użytkownika (Tracking Cookies). Możesz sam zdecydować, czy chcesz zezwolić na pliki cookie. Należy pamiętać, że w przypadku odrzucenia, nie wszystkie funkcje strony mogą być dostępne.